10. 5 YAŞ SOSYAL- DUYUŞSAL- PSİKOMOTOR- FİZYOLOJİK GELİŞİM

 FİZİKSEL GELİŞİM

Okul öncesi dönemde fiziksel gelişim bebeklik dönemine oranla yavaşlar. 5 yaşındaki çocuğumuz yaklaşık olarak 15–20 kg. ağırlığında ve 114–116 cm uzunluğundadır. Bu yaşlarda kızların fiziksel gelişimi ve fiziksel başarısı erkeklere göre daha üstündür. Çocuklar için fiziksel gelişim önemlidir, çocuğun kendine olan güvenini belirleyen önemli faktörlerden biridir.

Çocuğumuzun fiziksel özellikleri nelerdir?

—Süt dişleri düşmeye başlayabilir. 
—Sağ veya sol el tercihi belirginleşir. 
—Ayrıntılı yapıları kurar. 
—Kolay yorulur. 
—Kendi başına banyo yapar, yemek yer, giyinir, tuvalete gider.

—Hareketli oyunlardan hoşlanır.

—Sesli ritim çalgılardan hoşlanır.

—Kas hâkimiyeti tam anlamıyla gelişmiştir.
—İnce bir çizgi üstünde kolaylıkla yürüyebilir.

—Tırmanma, kaydıraktan kayma, sallanma, kazma ve daha pek çok hareket becerisinde etkinleşmiş, ustalaşmıştır.
—Hareketlerini müziğin ritmine uydurabilir.
—Hareket etme ve duruş vaziyeti daha kararlıdır ve denge hemen hemen mükemmeldir.

—5 dakika süreyle kımıldamadan oturabilir.

PSİKOMOTOR GELİŞİM

Motor gelişim, fiziksel büyüme ve merkezi sinir sisteminin gelişimine paralel olarak organizmanın isteme bağlı hareketlilik kazanmasıdır. Çocuklar evde veya okulda oynarken sürekli bir motor hareketlilik içindedirler. Hoplarlar, zıplarlar, hamurlarla oynarlar ve gün boyu motor hareketlilikleri sürer. Motor etkinlikler her zaman tek başına görülmez bazen bir oyunun içinde karşımıza çıkar. Örneğin; bloklarla inşa ettikleri köprünün altından sürünerek geçerler.

Erkek çocuklarla kız çocukları karşılaştırdığımızda, erkeklerin kızlara oranla daha fazla hareket ederek oynadıkları görülür. Motor gelişimdeki pek

çok beceri, çocukların kendi istekleriyle başladıkları ve canları istediği için yaptıkları şeylerdir. Bu şekilde başlayan hareketler daha sonraki pek çok karmaşık becerinin temelini oluşturur. 

Büyük Kas Psikomotor Gelişimi

Ayakta durma, yürüme, koşma, sallanma, dönme, yuvarlanma, zıplama, denge gibi hareketler üzerindeki kontrolü anlatmak için kullanılır.

Neler Yapabilirim?

· Tek ayağımın üzerinde 10 saniye durabilirim.
·  Sözel yönlendirmelere göre değişik hızlarda ve yönlerde yürüyebilirim.
· Öne doğru taklalar atabilirim.
· Beş kez üst üste eğilerek dizimi büküp kaldırabilirim.
· Ayaklarım tutulduğunda ellerimin üstünde yürüyebilirim.
· Tek ayağımın üstünde sıçrama hareketi yapabilirim.
· Kendime doğru atılan topu tutabilirim.
· Müzikli dairesel oyunlar oynayabilirim.
· Koşarken yerdeki nesneleri toplayabilirim.
· Zıplayan topu yakalayabilirim.
· Her iki elimle de bir nesneyi veya bir eli, kuvvetle sıkabilirim.
· Parmak uçlarıma basarak iki metre kadar koşabilirim.

Küçük Kas Psikomotor Gelişimi

Elin ve ayağın kullanılması becerileri ince motor beceriler olarak adlandırılır. Tutma, kavrama, yazma, yırtma, çizme, yapıştırma, kesme gibi beceriler örnek olarak verilebilir.

Neler Yapabilirim?

·Model olunduğunda ayakkabı bağcığıyla düğüm atabilirim.
·Anahtarla kapı kilidini açabilirim.
·Nokta nokta verilen bir resmin noktalarını birleştirebilirim
·6 kısımlı bir adam resmi çizebilirim ve eksik çizilmiş bir adam resmini tamamlayabilirim.
·Söylendiğinde yatay, dikey, artı, çarpı, daire, üçgen, kare, dikdörtgen şekillerini çizebilirim.
·1'den 10'a kadar olan sayıları kopya edebilirim.
·Labirent bulmacaları tamamlayabilirim.
·Bir kâğıdı dörde katlayabilirim.
·Gösterildiğinde bir kareyi üçgen şeklinde katlayabilirim.
·Bir kavanozun kapağını açıp kapayabilirim.
·Tahta çekiç ile tahtaya çivi çakabilir.

Ailelerin kullanabilecekleri etkinlik örnekleri:

—Çocuğunuzun yatağının içine uzanabileceği mesafeye uygun nesneler yerleştirilebilir.

—Karşılıklı otururken top, küp gibi nesnelerle oyunlar oynayın.

   —Çocuklar için hazırlanmış kalın kapaklı ve kalın sayfalı olan kitapları çocuklarınıza hediye edebilirsiniz.

SOSYO-DUYGUSAL GELİŞİM

Sosyo-duygusal gelişim, çocuğun duygularının farkında olması, kendini tanıması, yeterliliklerini ve yetersizliklerini bilmesi, hangi durumda nasıl davranacağını bilerek duyguları üzerinde denetiminin artması, böylelikle iç dünyasında yaşadıkları ile çevrenin beklentileri arasında denge kurabilmesi, yaşadığı topluma uyum sağlaması olarak ifade edilir.

Çocuğun gösterdiği ilk duygusal tepkiler, gülme ve ağlamadır. Çocuk duygularını bu tepkilerle dışarıya yansıtır. Ancak sadece duygularını açığa vurması yeterli değildir. Duyguların karşısındakiler tarafından anlaşılması da beklenir.