5. İşitme Yetersizliği

10.05.2013 18:59

 

İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARI DESTEKLEMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR

 

İŞİTME YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARI DESTEKLEMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR

 BELİRTİLERİ

  • Çevresine karşı fazla ilgili görünmez,

  • Konuşulduğunda tepki göstermez,

  • Doğrudan iletişim girişimlerine tepki vermez,

  • Çok yüksek ya da çok yavaş sesle konuşur,

  • Söylenilenlerin tekrar edilmesini ister,

  • Sözel yönergeleri sınırlı düzeyde anlar,

  • Sınırlı sözcük dağarcığına sahiptir,

  • Dil gelişiminde gecikmeler vardır,

  • Arkasından seslenildiğinde cevap vermez.

 GELİŞİM ALANLARI

 DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR

Özbakım Becerileri

 

Özbakım becerilerinin kazandırılması, normal gelişim gösteren akranlarıyla aynı aşamalarda gerçekleşir.
Model olunarak yapılan çalışmalar hem çocuğa hem öğretmene kolaylık sağlar.
Dil Gelişimi İşitme cihazları bu çocukların eğitiminde en önemli yeri tutmaktadır. Çocuğun işitme cihazı yoksa ailenin yönlendirilerek çocuğa uygun cihazın alınması sağlanmalıdır.
Cihaz ile ilgili bilgiler (açma- kapama, pil takma-çıkarma, cihazı çocuğun kulağına takma-çıkarma) aileden edinilmelidir.
Sınıfın ses yalıtımı ile ilgili gerekli düzenlemeler yapılmalıdır (Örneğin: Duvarlara mantar ya da sünger pano konması, yerlere halı kaplanması, pencerelere perde asılması gibi).
Görsel materyaller ve doğal yaşantı ortamları oluşturulmalıdır. Ancak sadece görsel materyaller çocuğun dil gelişimi için yeterli değildir. Bu nedenle görsel malzemelerin araç olarak kullanılması gerekir.
Etkinlikler sırasında anlaşılır ve kısa cümleler kullanılmalıdır.
Etkinlik sırasında anlatılan öykünün, olay akışına uygun resimlerden oluşmasına ve resimlerin işitme yetersizliği olan çocuğun görebileceği şekilde tutulmasına dikkat edilmelidir.
Yönerge verilirken çocuğun dinlemesi sağlanmalıdır. Çocukla göz kontağı kurulmasına ve gerektiğinde çocuğa tekrar açıklama yapılmasına dikkat edilmelidir.
Çocuğun etkinlikler sırasında çıkarmaya çalıştığı sesler, sözcükler desteklenmeli ve çocuk konuşmak için cesaretlendirilmelidir.
Ritmik tekrarlar, çocuğun dil seviyesine göre (hece, sözcük, iki, üç ya da dört sözcüklük) yaptırılır. Etkinlikler sırasında çocuğun dil seviyesi dikkate alınarak ne söylemek istediğini anlamaya çalışmalı, eksikse tamamlanmalı, doğrusu söylenerek tekrar ettirilmelidir. Örn: Çocuk, ‘elma’ resmi gördüğünde, ses olarak ‘eeuu’ dediğinde, ‘elma’ sözcüğünün doğru söylenişi öğretmen tarafından söylenir ve çocuğa tekrar ettirilir. Eğer çocuk tek sözcükleri söylüyor ancak cümle kuramıyorsa, önce iki ya da üç sözcüklü cümlelerle genişletmeler yapılarak uygun dil modeli olunur.
Bilişsel Gelişim İşitme yetersizliği olan çocukların sözel olmayan zihinsel etkinliklerde (nesneleri eşleştirme, benzerlikleri bulma, gruplama, resimler arasındaki farklılıkları görsel olarak saptama, görsel olarak bir seri resmi sıralama, gibi) normal işiten yaşıtlarına benzer performans ortaya koydukları gözlenmektedir. Dil becerileri ile ilgili güçlükleri doğal olarak akademik performanslarını etkilemektedir. Bunu en aza indirebilmek için;
- Daha önce kazandığı bilgiyle yeni bilgiyi bütünleştirebilmesi için çevresinde görsel destekler olmasına dikkat edilmelidir.
- Görsel desteklerin yanı sıra gezi- gözlem ve deneysel yaşantılara da yer verilmelidir.
Sosyal ve Duygusal Gelişim Uyum becerileri, tıpkı işiten akranlarında olduğu gibi iletişim becerilerine, aile üyeleri ve çevresindeki diğer kişilerle etkileşimlerine bağlıdır.
İşitme yetersizliği olan çocuklarda kendini çevreden soyutlanmış ve yalnız kaldığını, haksızlığa uğradığını hissetme ya da özgüven eksikliği gibi sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Bu tür sorunları en aza indirebilmek için;
- Çocuğun her zaman aktif katılımının sağlanabileceği etkinliklere yer verilmelidir.
- Başarılı olduğu herhangi bir alanda (Örneğin: kesme, yapıştırma, boyama, gibi) sınıf içindeki bir arkadaşına yardım etmesine fırsat verilmelidir.
 Motor Gelişim Motor becerilerin kazandırılması, normal gelişim gösteren akranlarıyla aynı aşamalarda gerçekleşir.
Model olunarak yapılan çalışmalar hem çocuğa hem öğretmene kolaylık sağlar.