7. Ortopedik Rahatsızlık

10.05.2013 18:56

 

ORTOPEDİK YETERSİZLİĞİ VE SÜREĞEN HASTALIĞI OLAN ÇOCUKLAR

 

ORTOPEDİK YETERSİZLİĞİ VE SÜREĞEN HASTALIĞI OLAN ÇOCUKLARI DESTEKLEMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR

 GELİŞİM ALANLARI

  DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR

Özbakım Becerileri

 

Çocuğun bağımsız hareket etmesini sağlayacak düzenlemeler yapılmalıdır. Örn: Alafranga tuvaletler (alçalıp-yükselebilen oturma sistemi), dokunarak açılan musluklar, tutunma barları gibi.
Giyinme-soyunma becerilerinin kazandırılması sırasında çocuğun gereksinimlerine bağlı olarak giysilerinin çocuğun bedeninden bir beden büyük olması sağlanmalı ve başarılı girişimleri ödüllendirilmelidir.
İlikleme-açma becerilerinin kazandırılması için çocuğun gereksinimlerine bağlı olarak büyük düğmeler, düğmeye göre daha büyük iliklerle çalışmaya başlanmalı, giderek küçültülmelidir.
Yemek yeme becerilerinin kazandırılıması sırasında çocuğun gereksinimlerine uygun materyal uyarlamalarına (sapı kalınlaştırılmış kaşık gibi) yer verilmelidir.
Süreğen hastalığı olan çocukların bağışıklık sistemi zayıf olduğundan hijyen bu çocuklar için daha da önem kazanmaktadır. Bu nedenle kişisel temizlikle ilgili özbakım becerilerine öncelik verilmelidir.
Dil Gelişimi Ortopedik yetersizliği olan çocukların dil ve iletişim sorunları genellikle fiziksel yetersizliklerden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla çocuğun dil ve konuşma terapistine yönlendirilmesi ve terapistin önerileri dikkate alınarak çalışmalar planlanması uygun olur.
Söyledikleri anlaşılmadığında, söylemek istediklerini tekrar etmesi gerektiği çocuğa öğretilmelidir.
Bilişsel Gelişim Bilişsel beceriler kazandırılırken ortopedik yetersizliği olan çocukların gereksinimlerine bağlı olarak ek süre verilerek çocukların başarılı girişimleri ödüllendirilmelidir.
Çocuğa gerektiğinde nasıl yardım isteyebileceği ve ihtiyacından fazla yardım etmek isteyenleri kibarca nasıl reddetmesi gerektiği öğretilmelidir.
Süreğen hastalığı olan çocukların sıklıkla devamsızlık yapabileceği göz önünde bulundurularak programı esnek hazırlanmalıdır.
Sosyal ve Duygusal Gelişim Süreğen hastalığı olan çocukların pek çoğunun tıbbi gereksinimlerinden dolayı çocukla ilgili acil durumların neler olduğuna ve bu durumlarda kimlerin neler yapması gerektiğine karar verilmelidir (Örneğin, epilepsi nöbetleri geçiren çocuğun düzenli ilaç kullanımı takip edilmeli, nöbet geçirdiğinde yapılacak işlemler belirlenmeli; dil kontrolü, pozisyonlama, kafa travma riskini azaltma, herhangi bir sıvı veya ilaç kullanmama gibi).
Çocuğun halsizlik ve dikkat dağınıklığı gibi özellikleri gözlenmeli, yapılan gözlemlerle ilgili olarak ailelere bilgi verilmelidir.
 Motor Gelişim Ortopedik yetersizliği olan çocukların büyük kas ve küçük kas becerilerini geliştirebilmek amacıyla yapılacak çalışmalar sırasında çocuğun yürüme, sıraya oturma ve bağımsız hareket etmesini sağlayacak tekerlekli sandalye (Oturma genişliği ve derinliği, kol destek açısı, sırt destek yüksekliği çocuğun boyutlarına uygun olmalı, tekerlekli sandalye genişliği kapı genişliğine uygun olmalıdır. Kapı kolu, elektrik düğmesi, sınıfta yazı tahtası yükseklikleri sandalyede oturan çocuğun erişebileceği boyutta olmalıdır), uyarlanmış kalem (gövdesi kalınlaştırılmış kalem) gibi destek araç-gereçleri kullanması sağlanmalıdır.
Sınıfta yapılabilecek uyarlamaların yanı sıra bu çocukların gereksinim duyabileceği sağlık hizmetini ilgili kişilerden alması da sağlanmalıdır.
Kalem tutamayan, boya çalışmalarına katılamayacak özellikte ortopedik yetersizliği olan çocukların bilgisayar kullanmayı öğrenerek boya çalışmalarını yapması sağlanmalıdır. Bu, çocuğun daha ileriki yıllarda yazma çalışmalarını bilgisayarda gerçekleştirmesine zemin hazırlayacaktır.
Çabuk yorulan çocukların etkinlikleri kısa süreli planlanmalı, dinlenme araları verilmeli, bu dinlenme aralığı da aktif geçirilmelidir. Örneğin; Dinlenme zamanında masa başı ince motor becerileri kapsayan etkinlikler yapılmalıdır.
Masa başı etkinlikler sırasında tekerlekli sandalye kullanan ortopedik yetersizliği olan çocuğun masaya yeteri kadar yaklaşabilmesi sağlanmalıdır. Bunun için masanın yüksekliğinin tekerlekli sandalye kol dayama yerinden yüksek olması veya gövde kontrolü iyi olan çocuklarda kol dayama yerlerinin sandalyeden çıkartılarak masaya yaklaşması sağlanmalıdır.
Kaba motor beceriler içeren sınıf içi oyunlarda, tekerlekli sandalyedeki çocuğun oyunlara katılımı için oyun kurallarının sandalyedeki çocuğa uygun olacak şekilde uyarlanması sağlanmalıdır. Örneğin; sınıfta deve cüce oyunu oynanırken tekerlekli sandalyedeki çocuğun cüce durumunda ayakucuna doğru eğilmesi, deve durumunda sandalyeye sırtını dayayarak dik oturup, kaldırabildiği kadar yukarı kollarını kaldırarak deve pozisyonunu alması sağlanmalıdır.
Geri