Diş Protez Teknikerleri/Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerleri
TANIM
Kaybedilmiş dişlerin ve fonksiyonlarının yeniden oluşturulmasını sağlamak amacıyla; diş hekimi tarafından planlanan tedavi şekline göre çene ve yüz bölgesine uygulanan hareketli ve sabit diş ve çene protezlerinin laboratuvar çalışmalarını yapan veya yapılmasını sağlayan kişidir.
GÖREVLER
Diş Protez Teknikerleri/Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerleri, diş hekiminin oluşturduğu tedavi planına göre aşağıdaki laboratuar uygulamalarını yapar veya yaptırır. Diş hekimince alınan ağız ölçülerinden model hazırlar, Hazırlanan modeller üzerinde; sabit ve hareketli bölümlü protezlerin şekillendirilmesini, döküm yöntemiyle çoğaltılmasını, bunlara tesviye ve cila ile estetik görünüm vererek ağızda kullanılmaya uygun hale getirilmesini sağlar, Diş hekiminin tam dişsiz veya yarı dişli iken aldığı ağız ölçülerine uygun, hareketli tam ve bölümlü protezlerin hazırlanmasında, diş dizimi, mum modelaj ve akrilik işlemlerinin yapılmasında görev alır, Çatlayan ve kırılan protezlerin tamirini yapar, Diş hekiminin uyguladığı tedavi süreci boyunca planladığı hareketli ortodontik apareyleri hazırlar. Kullandığı aletlerin bakımı ve basit onarımını yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Elektrikli aletler; Tur motoru, mikromotor, alçı kesme motoru, cila motoru, vibratör, kumlama cihazı, Döküm potası, Parelelometre,
El aletleri; Çeşitli boy ve şekillerde ateş spatülleri, Modelaj spatülleri, Bol kabı, bol kaşığı, Alçı bıçağı, alçı makası, alçı kesme testeresi, Farklı amaçlar için kullanılan makas ve pens çeşitleri, Protezlerin hazırlanmasında kullanılan maddeler, Alçı, silikon, revetman, pomza, Döküm maddeleri (değerli değersiz metal alaşımları) Akrilikler (takma dişlerin yapıştırıldığı malzeme) Seramik tozları, Modelaj mumları, okluzar ve ispirto ocağı gibi malzemeler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Diş protez teknikeri/ağız ve diş sağlığı teknikeri olmak isteyenlerin; Temel bilimlere ilgi duyan, Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme ve bunu elindeki malzemeye aktarabilme gücüne sahip, El ve parmak becerisi olan ve bu organları ile çalışmasına engel olacak özürü olmayan, Renkleri ayırdedebilen ve ayrıntılara dikkat eden, Estetik anlayış ve görüşü gelişmiş, Sorumluluk sahibi ve grup çalışmaları yapabilecek kimseler olmaları gerekir. Kimyasal madde ve toz alerjisi olanlar bu mesleği yaparken zorlanabilirler.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Diş protez teknikerleri/ağız ve diş sağlığı teknikerleri genellikle laboratuar ortamlarında çalışırlar. Çalışırken birinci derecede malzeme ve aletlerle ilgilidirler, hastalarla doğrudan iletişimleri yoktur Büyük ve gelişmiş laboratuarlarda çok farklı sayıda bölüm ve bu bölümlerde çalışan birden fazla kişiler bulunmaktadır..Bu farklı bölümlerde yapılan işe bağlı olarak çalışma ortamı aydınlatma, oturma ve havalandırma açısından değişiklikler göstermektedir. Metal döküm ve tesviye işlerinin yapıldığı ortamlar genellikle gürültülü ve tozludur. Akrilik ve porselenle çalışılan ortamlar daha temizdir. Çalışma saatleri değişken olup, geç saatlere kadar hatta hafta sonları ve resmi tatillerde de çalışılabilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, aşağıdaki üniversitelere bağlı sağlık hizmetleri meslek yüksek okullarının "Diş Protez Teknolojisi", "Ağız ve Diş Sağlığı" ve "Diş Teknik Sekreterliği" programlarında verilmektedir. Bunlar;
Çukurova Üniv. (Adana) Ceyhan Sağlık Hizm. MYO.
Ege Üniv. (İzmir)Atatürk Sağlık Hizmetleri MYO.
Erciyes Üniversitesi Kayseri Halil Bayraktar Sağlık MYO
Dicle Üniversitesi Atatürk Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
Hacettepe Üniv. (Ankara) Sağlık Hizmetleri MYO.
Hacettepe Üniv.Polatlı Sağlık Hizm. M.Y.
İstanbul Üniv. Sağlık Hizmetleri MYO.
Marmara Üniv. (İstanbul) Sağlık Hizmetleri MYO.
Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri MYO.
Yeditepe Üniversitesi (İstanbul)MYO.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
Biyoloji, Kimya, İş Teknik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için, Lise veya dengi okul mezunu olmak, Meslek liselerinin "Ağız Diş Sağlığı, Diş Protez Teknolojisi, Sağlık Kurumları İşletmeciliği" alanından mezun olanlar "Diş Protez Teknolojisi" önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge'leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerin diğer alanlarından veya genel liselerden mezun olanlar/olacaklar kişilerin ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli "YGS-2" puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 2 yıldır.
Eğitim süresince; anatomi, implant protezler, diş anatomisi ve oklüzyon, teknikerler için kimya-fizik, davranış bilimleri, protez I-II, maddeler bilgisi ve meslek teknolojisi, ortodontik apereyler, protetik freze tekniği, modern protez gibi meslek dersleri yanında, Türk dili, yabancı dil ve Atatürk ilkeleri ve İnkılap Tarihi gibi genel kültür dersleri okutulur. Ayrıca, özel diş protez laboratuarlarında 45 işgünü yaz stajı uygulaması vardır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOME VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Ağız ve Diş Sağlığı Teknikeri "Diş Protez" ön lisans diploması ve "Diş Protez Teknikeri/Ağız ve Diş Sağlığı Teknikeri" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Diş protez teknikerleri; devlet hastaneleri, diş hastaneleri,üniversite hastaneleri gibi kamu kuruluşlarında oluşturulan diş protez laboratuarlarında, özel kesime ait özel diş protez laboratuarlarında iş bulabilirler. Kendilerinin açabilecekleri diş protez laboratuarlarında da çalışabilirler. Diş protez teknikerleri, diş hekimlerinin yönlendirmeleri doğrultusunda çalıştıkları için diş hekimlerinin yoğun olarak çalıştığı il, ilçe ve bölgelerde çalışırlar. İş bulma konusunda cinsiyet farkı yoktur. Çalışma ortamı ve çalışma saatleri işyeri seçiminde etkili olmaktadır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE
Mesleki eğitim süresince isteyen öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu öğrenim kredisi ve yurt hizmetlerinden faydalanırlar. Vakıfların, kamu ve özel kurum ve kuruluşlarının sağladığı burslardan yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonunda devlete ait hastanelerde bulunan diş protez laboratuarlarında çalışanlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre aylık alırlar. Ücretler kıdeme göre ve yıllık belirlenen oranlarda artış göstermektedir. Hastane döner sermayesinden yararlanabilirler.
Özel diş protez laboratuarlarında çalışıldığında ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Genellikle ilk işe başlayışta asgari ücretin 3-3,5 katı civarında ücret alınmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
"Diş Protez, Diş Protez Teknolojisi ve Ağız ve Diş Sağlığı" ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı'nda başarılı oldukları takdirde, "Sağlık İdaresi" lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
Diş Hekimi, Diş Protez Teknisyeni
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
Meslek elemanları, Üniversiteler Yüksek Öğretim Programları ve Meslekler Rehberi (Prof.Dr.Yıldız KUZGUN) 2000, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) 2010 Kılavuzu, ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2008, Meslek Yüksekokulları ile Açık Öğretim Ön lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) 2010 Kılavuzu, Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumlarından Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim önlisans programlarına sınavsız geçiş kılavuzu 2008, Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları,
Ulusal Meslek Bilgi Sistemi https://mbs.meb.gov.tr/
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.