Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
TANIM
Çalıştığı eğitim kurumunda, öğrencilere Türk dili ve edebiyatı ile ilgili eğitim veren kişidir.
GÖREVLER
Türk dili ve edebiyatı ile ilgili hangi bilgi, beceri, tutum ve davranışların, hangi yaş düzeylerindeki öğrenci gruplarına, hangi yöntemlerle kazandırılacağı, MEB tarafından onaylanan öğretim programları ve ilgili mevzuatta belirtilmiştir.Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni, bu program çerçevesinde; Eğitim vereceği grubun düzeyine uygun bir çalışma planı hazırlar, Kendisine ayrılan ders saatlerinde bu planı uygulayarak öğrencilere alanı ile ilgili bilgi ve beceri kazandırır, Öğrencilerin başarılarını değerlendirir, başarıyı artırıcı önlemler alır, Eğitici kol çalışmalarında görev alarak öğrencilerin yeteneklerini geliştirici etkinlikler düzenler, Öğrencilerin gelişimlerini izler, sorunlarının çözümüne yardımcı olur, Alanı ile ilgili gelişmeleri izler, bunların öğretim programlarına yansıtılması için ilgililere önerilerde bulunur, Nöbetçi olduğu günlerde, okulun düzen ve disiplinini sağlamak üzere görev yapar, Sınıf öğretmeni olarak, öğrencilerin alan ve ders seçmelerine yardımcı olur, yönetimle ilişkilerini sağlamaya çalışır.
KULLANILAN ALET, MALZEME VE EĞİTİM MATERYALLERİ
Yıllık müfredat programı, günlük çalışma planları, not defteri, yoklama defteri, Ders kitapları, Okul araç ve gereçleri, Ders araç ve gereçleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeninin hem alanı hem de öğretmenlik mesleği ile ilgili niteliklere sahip kimseler olmaları gerekir. Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni olmak isteyenlerin; Sözel yeteneği gelişmiş, Dil ve edebiyata ilgi duyan, İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen, İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilen, Dikkatli, işine özen gösteren, Mesleğinin sorunları ile ilgilenen ve çözüm yolları bulmaya çalışan, İnsanlarla iyi iletişim kurabilen; sevecen, hoşgörülü, sabırlı, Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilen, Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu, yaratıcı kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni, sınıfta görev yapar. Görevini genellikle ayakta yürütür. Çalışma ortamı oldukça gürültülü ve biraz tozludur.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi aşağıda belirtilen üniversitelere bağlı eğitim fakültelerinin "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği" bölümünde verilmektedir.
Atatürk Üni. (Erzurum) Fen-Edebiyat Yüksekokulu
Balıkesir Üni. Fen-Edebiyat Fakültesi
Başkent Üni (Ankara) Fen-Edebiyat Fakültesi
Dicle Üni. (Diyarbakır) Fen-Edebiyat Fakültesi
Doğu Akdeniz Üniversitesi,
Dokuz Eylül Üni. (İzmir) Eğitim Fakültesi
Gazi Üni. (Ankara) Fen-Edebiyat Fakültesi/Eğitim Fakültesi
Girne Amerikan Üniversitesi,
Hoca Ahmet Yesevi Uluslar arası Türk-Kazak Üniversitesi,
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
Türkçe, Dilbilgisi, Sosyal Bilgiler.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için, Lise veya dengi okul mezunu olmak, Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavında (LYS) "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği" lisans programı için yeterli "TS-2" puan almak. Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği" lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih etmek gerekmektedir. Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür ve Sınıf Öğretmenliği, Türkçe-Matematik alanları mezunları ile Öğretmen Okulu ve Köy Enstitüsünden mezun iseler YGS ve LYS sonuçlarına göre ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme işleminde diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler. (Kılavuz Tablo 3A) Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim Fakültelerinin "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği" bölümünde eğitim süresi 5 yıldır.
Eğitim süresince;
1 Yıl: Türkiye Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Türk Dili tarihi, Türkçe-Kompozisyon, Eski Türk Edebiyatına Giriş, Yeni Türk Edebiyatına Giriş, Türk Halk Edebiyatına Giriş, Atatürk İlkeleri ve Mürekkep Tarihi, Yabancı Dil, Bilgi Teknolojisi Kullanımı, Türkiyede Türk, Osmanlı Türk, Türk Dili, Klasik Türk Literatüre Giriş, Çağdaş Türk Literatüre Giriş, Halk Edebiyatına Giriş, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Temel Bilgisayar Bil.ve Basic Prog.Dili.
2. Yıl: Türkiye Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Yeni Türk Edebiyatı, Eski Türk Edebiyatı, Orhun Türkçesi, Türk Halk Edebiyatı, Edebiyat Teorileri, Türkiyede Türk, Osmanlı Türk, Eski Anadolu Türk, Modern Türk Edebiyatı, Klasik Türk Edebiyatı, Orhun Türk, Türk Halk Edebiyatı, Edebiyat Teorileri, Uygur Türkçesi,
3. Yıl: Çağdaş Türk Lehçeleri, Yeni Türk Edebiyatı, Eski Türk Edebiyatı, Eski Türk Edebiyatında Nesir, Türk Halk Edebiyatı, Karahanlı Türkçesi, Türk Halk Bilimi, Klasik Türk Edebiyatı, Prosein Klasik Türk Edebiyatı, Harezm-Kıpçak Türkçesi,
4. Yıl: Çağatay Türkçesi, Yeni Türk Edebiyatı, Eski Türk Edebiyatı, Tenkit Tarihi, Türk Halk Edebiyatı, Eleştiri Tarihçesi, Türk Halk Edebiyatı, Klasik Türk Edebiyatı, Araştırma Projeleri
Derslerini almaktadırlar.
Öğrenciler eğitimleri sırasında okullarda uygulama yapmaktadırlar.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara \'Türk Dili Edebiyatı Öğretmenliği" lisans diploması ve "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
"Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ve Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü4\' bölüm mezunları Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan /açılacak pedagojik Formasyon programını başarı ile tamamlayanlar, lise ve dengi okullarda "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni" olabilirler. Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenleri, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarında, özel okul ve dershanelerde branşlarında çalışabilirler. Türk Edebiyatı, Dil ve Anlatım, Türkçe, Drama, Çocuk Edebiyatı, Halk Bilim, Diksiyon, Sanat Etkinlikleri, Halk Kültürü, Diksiyon ve Hitabet, Osmanlı Türkçesi, Etkili Konuşma derslerine girebilirler. Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenleri, iş bulmakta zorluk çekmemektedirler. Öğretmenler rotasyona tabi tutulduklarından ve zorunlu hizmetleri dolayısıyla yurdun her kesiminde görev yapmak durumundadırlar. Yazar, şair, araştırmacı olabilecekleri gibi köşe yazarı olarak da çalışabilirler. Radyo-TV ve basılı yayın kuruluşlarında çalışma olanakları bulunmaktadır. Öğretmenlik dışında sayılan bu çalışma yerleri, kişinin kendini yetiştirme durumuna, ilgisine ve ideallerine göre şekillenmektedir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE
Bu programı ilk beş tercihinde gösteren ve bu programa yerleştirilen adaylardan belli koşulları taşıyanlara MEB\'ca burs sağlanır. Öğrenciler eğitimleri süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci kredisinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sağladığı kredi ve burs olanaklarından da yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonunda "Öğretmen" olarak atananlar 657 sayılı Devlet Memurları Yasası\'na göre 9. derecenin 1. kademesinden aylıkla göreve başlatılırlar. Bu öğretmenler yan ödeme, ek ders ücreti gibi olanaklardan da yararlanırlar. Her yıl okullar açılmadan önce, tüm öğretmenlere eğitim-öğretim tazminatı adı altında bir ödeme yapılmaktadır. Özel öğretim kurumlarında çalışanların elde ettikleri kazanç, net asgari ücretin en az 4 katı tutarındadır.
MESLEKTE İLERLEME
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı meslek okullarında görev alanlar idarecilik yapabilmektedir (Müdür, Müdür Yardımcısı vb.). Meslek elemanları Milli Eğitim Bakanlığınca yapılan müfettişlik sınavlarında başarılı oldukları takdirde alanlarında müfettişlik yapabilirler. Ayrıca yapılan sınavda başarılı olmaları durumunda başöğretmen ve uzman öğretmen olabilirler. Üniversitelerde akademik kariyeri seçenler profesörlüğe kadar yükselebilirler.
BENZER MESLEKLER
Tarih Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
Meslek elemanları, ÖSYS Başvuru Kılavuzu-2008, ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000, Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar. MEB\'in 80 Sayılı Talim Terbiye Kurulu Kararı
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili eğitim kurumları,
Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
Ulusal Meslek Bilgi Sistemi https://mbs.meb.gov.tr/
Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.